9%

آشنایی با پروتزها و ارتزها

عرصه‌های خدمت بسیار و راه رسیدن به جایگاه‌های انسانی بسیارتر؛ می‌توان در هر سمت و منصبی بهترین بود و راه تعالی و انسانیت را به بهترین وجه ممکن فارغ از علایق دنیوی پیمود. متعالیان واقعی این مرزوبوم شهدا، جانبازان و ایثارگرانی هستند که در مسیر انقلاب به‌نظام جمهوری اسلامی خدمت شایسته‌ای کردند. کتاب پروتزها و ارتزها یک مجموعه مفید و منسجم از مطالب مربوط به پروتزها و ارتزها است. این کتاب توسط تیم مهندسی پزشکی شامل دو گرایش بیومکانیک و فن‌آوری اطلاعات در پزشکی آماده بهره‌برداری شده است تا بتواند پاسخگوی نیاز همکاران و متخصصین گروه پزشکی، فیزیوتراپ‌ها، کار درمانگران، متخصصین توان‌بخشی، متخصصین ارتوپدی و ارتوپدی فنی باشد. همواره کمبود اطلاعات از جانب مراجعان و متخصصین پزشکی باعث مشکلات فراوانی بین آن‌ها و متخصصین ارتوپدی فنی گشته است. هر فردی ممکن است در طول زندگی خود به علت ضربات وارده به اندام یا سوختگی یا سرمازدگی یا دیگر حوادث دچار آسیب‌های شدیدی شود که منجر به قطع عضو گردد. گاهی اوقات هم ابتلا به بعضی بیماری‌ها موجب از دست رفتن قسمتی از اندام شود. همچنین بیمارانی که به علت مشکلات مادرزادی کنترل مناسبی روی حرکات مفاصل خود ندارند و یا آسیب‌هایی که بعد از تصادفات و یا دیگر ضربات به اندام‌ها وارد می‌شود و نیز بسیاری از بیماری‌های سیستم عصبی محیطی و مرکزی که موجب عدم توانایی بیمار در کنترل اندام‌هایش می‌شوند، ممکن است این بیماران تا مدتی نیاز به استفاده از پروتز و یا ارتز داشته باشند. آشنایی درست و صحیح و داشتن اطلاعات اولیه از موضوعی که با آن سروکار داریم، طبیعتاً کمک می‌نماید تا تصمیم بهتری هنگام بروز مشکل اتخاذ نماییم. ازاین‌رو تلاش نموده‌ایم تا با عنایت پروردگار و بهره‌گیری از توان علمی و عملی تیم خود ترجمه این کتاب را در جهت بومی‌سازی این علم و رواج زبان مادری به اتمام رسانیم.

به دلیل پراکندگی منابع موجود در زمینه ارتز و پروتز نیاز به وجود یک منبع منسجم احساس گردید تا در عین پوشش تمامی مباحث، دارای ساختار موردی، ساده و خلاصه باشد تا خواننده از تمامی مباحث استفاده لازم و کافی را ببرد. لذا سعی شده است در این کتاب تمامی سرفصل‌های موجود پوشش داده شود و قابل‌استفاده تمام دانشجویانی باشد که با این درس در ارتباط‌اند. در این راستا کتاب حاضر شامل دو بخش است که بخش اول شامل 19 فصل که به توضیح و تفسیر پروتز پرداخته و بخش دوم شامل 16 فصل که توضیحات کاملی از ارتز در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد.

فروشنده : نشر آکادمیک

۴۱,۰۰۰ تومان

مقایسه
آیا قیمت مناسب‌تری سراغ دارید؟
بلیخیر
موجود در انبار
نقد و بررسی اجمالی

پروتز به‌عنوان جایگزینی مصنوعی برای یک بخش یا تمام‌اندام ازدست‌رفته تعریف می‌شود. قطع بخشی از یک اندام و یا تمام آن، آمپوتاسیون نامیده می‌شود. آمپوتاسیون زمانی انجام می‌شود که تمامی روش‌های درمان بررسی و رد شده و قطع عضو به‌عنوان بهترین راه‌حل برای بیمار در نظر گرفته‌شده باشد. نقاط عطف در تاریخ عمل جراحی قطع عضو به شرح زیر است:

پروتز برای اولین بار در 484 سال قبل از میلاد به هگیزتروس که در زندان و درحالی‌که زنجیر در پایش و در انتظار اعدام بود داده شد. او پای خود را در تلاش برای فرار از زندان قطع و پس از بهبود زخم شروع به استفاده از یک پای چوبی کرد.

بقراط در قرن چهارم قبل از میلاد شریان‌بندها را معرفی کرد که بعدها توسط آمبروز پاره جراح نظامی فرانسوی در سال 1529 دوباره معرفی شد. پاره همچنین قطع عضو از مفصل آرنج را معرفی کرد. از او به‌عنوان بنیان گزار مدرن یاد می‌کنند.

1-2 تاریخچه قطع عضو و پروتز

اولین قطع عضو از مفصل ران توسط ویلیام کر انگلیسی در سال 1774 انجام شد. قطع عضو از مفصل تارسو متاتارسال (مفصلی در کف پا) توسط لیسفرانک جراح فرانسوی در سال 1815 انجام پذیرفت. قطع عضو از مفصل مچ پا توسط جیمز سیمز جراح ادینبورگ در سال 1843 انجام گرفت. روش ضدعفونی توسط لرد لیستر در سال 1867 معرفی شد. مایو پلاستی توسط برگس در سال 1956 معرفی گردید. برای اولین بار نصب پروتز بلافاصله بعد از عمل جراحی توسط مایکل برلمونت در سال 1958 انجام گرفت. پروتزهای کانادایی قطع عضو از مفصل ران در سال 1954 در بیمارستان رودخانه آفتابی تورنتو طراحی شد. در سال 1955 پروتز کانادایی SYME در همان بیمارستان طراحی شد. پروتز پای SACH[1] در سال 1955 در دانشگاه کالیفرنیا معرفی شد (شکل 1-1).

شکل 1-1: یک نمونه پروتز پای  SACH

 

1-3 فهرست اصطلاحات استاندارد

فهرست اصطلاحات استاندارد که برای یکنواختی و مدیریت جهانی آمپوتاسیون لازم است.

 

ردیف اصطلاحات گذشته اصطلاحات کنونی
1 زیر آرنج (Below elbow) ترانسرادیال
2 بالای آرنج (Above elbow) ترانس همورال
3 زیر زانو (Below knee) ترانس تیبیال
4 بالای زانو (Above knee) ترانسفمورال
5 سایم (SYME) قطع عضو از مفصل مچ پا[2]
6 قطع بخشی از لگن (Hemipelvectomy) ترانس پلویس

 

فصل دوم

 

 

 

 

وقوع و اپیدمیولوژی

 

2-1 علل قطع عضو

  • زخم (Trauma)
  1. تصادفات رانندگی یا قطار
  2. حوادث صنعتی
  3. عوارض شکستگی
  4. سوختگی حرارتی، الکتریکی و شیمیایی
  • عروقی
  1. ترومبوآنژئیت انسدادی (التهاب عروق خونی)
  2. تصلب شرایین در بیماران سالخورده یا دیابتی
  3. سرمازدگی
  • عفونت
  1. جذام
  2. اکتینومایکوز (عفونت مزمن معمولاً در ناحیه‌ی سر و گردن)
  3. فیلاریازیس (نوعی بیماری انگلی گرمسیری)
  4. گانگرن گاز (مردگی یک عضو یا اندام)
  • تومورهای بدخیم
  1. استخوان استئوسارکوم
  2. بافت نرم-فیبروسارکوم
  • نقص عضو مادرزادی

2-2 انتشار (اپیدمی)

بیشتر قطع عضوها در اندام تحتانی انجام می‌شوند. نسبت قطع عضو در اندام تحتانی نسبت به اندام فوقانی 1 به 4.9 است.

قطع عضو اندام فوقانی شامل:

 

1. ترانس رادیال 57%
2. ترانس هومرال 23%
3. قطع عضو از مفصل مچ دست 7%
4. قطع عضو از مفصل آرنج 5%
5. قطع عضو از مفصل شانه 8%

 

قطع عضو اندام تحتانی شامل:

1. ترانس تیبیال 59%
2. ترانس فمورال 35%
3. قطع عضو سایم 4%
4. قطع عضو از مفصل هیپ 2%
5. قطع عضو از مفصل زانو 1%

 

بررسی موارد گزارش‌شده از نصب پروتز بعد از گذشت سه سال (06-2003) که در موسسه دولتی توان‌بخشی پزشکی KK Nagar، چنای، انجام پذیرفت و مطالعه‌ی علت قطع عضو در سناریوی هند نشان داد که 67.8% موارد، سوانح، 12.4% مبتلایان به دیابت، 6.7% به علت بدخیمی و 5% TAO بوده‌اند. علت‌های بیشتر به شرح زیر طبقه‌بندی‌شده‌اند (جدول 2-1):

 

 

جدول 2-1: علت قطع عضو در سناریوی هند

علت‌ها درصد
1. مادر زادی 1.2%
2. سوانح
الف) حوادث ماشینی
تصادفات جاده‌ای 36.6%
تصادفات قطار 9.5%
ماشین‌آلات صنعتی 6.7%
ماشین‌آلات کشاورزی 4%
ب) سایر سوانح
سقوط از ارتفاع 3.8%
تخریب و سقوط دیوار 1.9%
حمله 0.5%
انفجار 0.2%
برق‌گرفتگی 3.6 %
حوادث آتش‌بازی 1 %
3. بیماری‌های سیستمیک
دیابت % 12.4
TAO %5.0
بدخیمی % 6.7
جذام % 1.9
عفونت و سپسیس 0.5%

 

نتیجه

این مطالعه نشان می‌دهد که حوادث جاده‌ای بیشترین علت قطع عضو را به خود اختصاص می‌دهد و این در حالی است که در غرب مشکل عروقی علت عمده‌ی قطع عضوهاست.

 

 

شکل 2-1: علل مختلف قطع عضو

 

  • قطع عضو در مردها در گروه سنی 20 تا 40 سال تحت تأثیر عوامل بسیاری می‌باشد. متوسط سن قطع عضو شدگان آسیایی کمتر از قطع عضو شدگان غربی است.
  • نسبت آسیب اندام فوقانی به اندام تحتانی 1 به 5 است.
  • در حال حاضر اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از علل شایع قطع عضو توسط قانون گذاری و کمپین‌هایی جهت افزایش سطح آگاهی عمومی انجام‌گرفته است.

 

 

 

 

 

 

 

فصل سوم

 

 

 

 

توانبخشی در یک قطع عضو

 

3-1 معرفی

توانبخشی فرآیندی است که توانایی بیمار را برای ایجاد استقلال ازلحاظ جسمی، ذهنی، اجتماعی، مشاغل حرفه‌ای و بازگشت به زندگی عادی کنترل و هدایت می‌کند. توانبخشی توسط تیم توانبخشی اجرا و توسط متخصصین توانبخشی کنترل می‌شود. این تیم شامل جراح، متخصصان مربوطه، روانشناس بالینی، درمانگر و متخصص اندام مصنوعی است.

مراحل توانبخشی در قطع عضو:

  • مشاوره‌ی پیش از قطع عضو
  • عمل جراحی قطع عضو
  • مراقبت ویژه بعد از قطع عضو
  • آموزش پروتز
  • نصب پروتز و آموزش
  • بازگشت مجدد به جامعه
  • پیگیری بلندمدت

3-2 مشاوره قبل از قطع عضو

آماده‌سازی جسمی و ذهنی بیمار قبل از قطع عضو و بعدازآن شامل موارد زیر است:

الف) ارتباط با بیمار و خانواده بیمار; برای توضیح علت نیاز به عمل جراحی و پیامدهای آن است.

ب) ارتباط بین جراح، متخصص توان‌بخشی و متخصص اندام مصنوعی به‌منظور بحث و تبادل‌نظر در مورد سطح قطع عضو و نحوه‌ی اتصال پروتز.

ج) جلسه مقدماتی با بیمار در مورد:

  1. احساس فانتوم اندام
  2. نصب پروتز
  3. اتصالات پروتز
  4. طریقه‌ی اتصال و آموزش
  5. هزینه‌ها

د) ارتباط با بیمار توسط یک فرد داوطلب آموزش‌دیده و گفتگوی بین بیمار و داوطلب

ه) برنامه ورزشی قبل از توان‌بخشی شامل:

  1. ورزش اندام‌های دیگر
  2. ورزش عضلات تنه

3-3 عمل قطع عضو

″AMBI″ به معنی اطراف و ″PUTATIO″ به معنی پیرایش است و به معنی جدایی یک بخش به‌وسیله برش انتهای یک قسمت از بدن است.

قطع عضو زمانی انجام می‌شود که تمام روش‌های دیگر بررسی و رد شده و به نظر برسد قطع عضو بهترین راه برای بهبود وضعیت بیمار است.

3-3-1 ویژگی های یک قطع عضو خوب:

الف) دارای بیشترین سطح دیستال با وضعیت بالینی

ب) بهبود خوب استامپ (انتهایی‌ترین قسمت یک اندام قطع‌شده)

ج) کاهش کمتر کاربردها

د) کاهش انرژی راه رفتن با پروتز

3-3-2 عمل جراحی قطع عضو شامل:

الف) حذف یک بخش و یا کل اندام برای حذف فاکتورهای آسیب شناسی

ب) بازسازی (باز پیرایش) برای ایجاد بهترین شکل استامپ

3-4 انواع قطع عضو

3-4-1 قطع عضو گیوتینی

قطع عضو اضطراری به‌عنوان یک اقدام برای افزایش میزان طول عمر یک شخص انجام می‌گردد. قطع عضو گیوتینی در مواردی انجام می‌شود که در آن بهبودی اولیه بعید به نظر می‌رسد و قطع عضو اضطراری برای کاهش احتمال وسیع‌تر شدن ناحیه‌ی قطع عضو انجام می‌شود. استخوان‌ها، عضلات و پوست را در همان سطح قطع می‌نماید.

3-4-2 قطع عضو قطعی (کلاسیک)

وقتی‌که هیچ روش مؤثرتری وجود ندارد و بیمار توانایی استفاده از پروتز را دارد.

3-4-3 اصلاح قطع عضو

در حال حاضر برای به دست آوردن یک استامپ خوب در اشخاص با قطع عضو، این روش انجام می‌پذیرد، مانند قطع عضو گیوتینی، قطع عضو در دوران کودکی و غیره.

3-5 مراحل قطع عضو

تمامی بیماران داوطلب قطع عضو باید به‌درستی از پیش آماده‌شده باشند و آماده‌سازی محلی را که قرار است جراحی بر روی آن انجام شود تحمل کنند.

3-5-1 بیهوشی

بی‌حسی موضعی، ناحیه‌ای، ستون فقرات (نخاع) و بیهوشی به‌طور کامل، از انواع بیهوشی است. انتخاب نوع بیهوشی بستگی به شرایط عمومی بیمار، متخصص بیهوشی و انتخاب بیمار دارد.

3-5-2 تورنیکت (شریان بند)

تورنیکت در بیمارانی با بیماری عروق محیطی کاربردی ندارد. در تمام موارد دیگر هر جا که ممکن باشد، تورنیکت پنوماتیک (بادی) می‌تواند استفاده شود.

3-5-3 فلپ استامپ

فلپ استامپ باید قبل از عمل جراحی نقشه‌برداری شود. همیشه بهتر است برای شروع، فلپ را طولانی گرفت و می‌توان اضافی آن را در صورت لزوم برید. در بیماری‌های عروقی برای تسریع در بهبود زخم، فلپ خلفی طولانی ترجیح داده می‌شود.

 

3-5-4 استخوان

سطح قطع عضو استخوان قبل از عمل مشخص شده است. در قطع عضو ترانس تیبیال، استخوان فیبولا 1 تا 3 سانتی متر بالاتر از استخوان تیبیا قطع می‌شود. استخوان تیبیا 45 تا 60 درجه به حالت اریب است. تمامی برش لبه‌ها برای نداشتن قسمت پایانی تیز، تو پر و تراشیده شده هستند.

3-5-5 عضلات

عضلات، خون فراهم‌شده را از عمق به فاسیا، پوست و غیره حمل می‌کنند. پس نباید از فاسیای عمقی یا پوست جدا شوند. نقش عضلات در بدن شامل:

  1. تأمین لایه‌ای در انتهای تحتانی
  2. کنترل استامپ هنگامی‌که ثابت است
  3. بازخوردی (فیدبک) از حسی عمیق

برای قطع کردن عضلات، جراحی‌های زیر استفاده می‌شود:

الف) مایو پلاستی: پیوست دسته عضلات مخالف به یکدیگر و به پوشش استخوانی در برش انتهای استخوان.

ب): Myodesis عضلات و فاسیا توسط دریل سوراخ شده و به‌طور مستقیم به استخوان دوخته می‌شوند.

3-5-6 عصب ها

مراقبت مناسب در لمس اعصاب محیطی به هنگام جراحی از عوارض آینده مانند نوروم استامپ جلوگیری می‌کند.

الف) عصب‌ها به‌طور ملایم کشیده شده و در صورت امکان برش داده می‌شوند و اعصاب در بافت‌های عمیق‌تر دفن می‌گردند.

ب) به انتهای عصب می‌توان عوامل نورولیتیک مانند فنل تزریق کرد.

ج) انتهای عصب را می‌توان در استخوان داخل کرد.

د) انتهای عصب را می‌توان با موادی مانند سیلیکون محصور کرد.

3-5-7 رگ های خونی

رگ‌های خونی برای دست یافتن به هموستاز جداشده، مسدود شده و تخلیه می‌شوند.

 

3-5-8 بسته شدن زخم

زخم در لایه‌هایی با تنش فیزیولوژیکی که نه بیش‌ازحد تنگ و نه بیش‌ازحد آزاد باشد بسته می‌شود.

3-5-9 بستن زخم پوست

پوست با بخیه‌های منقطع به‌جای بخیه‌های متوالی بسته می‌شود.

3-5-10 استامپ

بخش باقی‌مانده از اندام جداشده بعد از قطع عضو، استامپ نامیده می‌شود. امروزه از طول و شکلی مناسب در استامپ استفاده نمی‌شود، به‌طوری‌که پروتز می‌تواند در طول‌های مختلف استامپ داده شود. به‌علاوه طول استامپ ممکن است برای یک پروتز ایدئال باشد و برای پروتزهای دیگر مطلوب نباشد. به‌عنوان‌مثال در پروتز زیر آرنج، طول هشت اینچ استامپ برای دست مکانیکی مناسب و برای دست الکترونیکی (مایوالکتریک) طولانی است؛ بنابراین باید از استامپ خوب و ایدئال استفاده شود.

استامپ خوب با یکی از ویژگی‌های زیر توصیه می‌شود:

  1. طول مناسب
  2. شکل مناسب
  3. پوست آزاد
  4. اسکار (جای جوش خردگی زخم) سالم و آزاد
  5. عضلاتی با توان خوب
  6. باید متصل به اجزایی با طیف وسیع حرکتی (بدون تغییر شکل) باشد.
  7. بدون نوروما (رشد بیش‌ازحد سلول‌های عصبی)
  8. بدون حس یا درد

3-5-11 سطوح قطع عضو

گزیده‌ای از جراحی برای قطع عضو که یک تصمیم مهم برای یک بیمار است، به شرح زیر است:

در بیشتر مواقع آسیب‌شناسی، سطح قطع عضو را مشخص می‌کند. در مواقع وخیم درمان دارویی و برداشتن قسمتی از عضو توصیه نمی‌شود، بلکه قطع عضو بالای قسمت پروگزیمال مفصل توصیه می‌شود. در موارد دیگر زنده ماندن بافت سطح قطع عضو را تعیین می‌کند. در موارد عروقی سطح قطع عضو در اتاق عمل و بر اساس خونریزی پوست مشخص می‌شود. سطوح قطع عضو اندام تحتانی توسط استخوان‌های درگیر (ترانسفمورال یا ترانستیبیال) و با توجه به طول استامپ باقی‌مانده (بسیار کوتاه، کوتاه، متوسط و بلند) تعریف می‌شود. قطع عضو پا در قسمت‌های زیر است (شکل 3-1).

 

 

شکل 3-1: سطوح قطع عضو اندام تحتانی

 

قطع عضو ترانس تیبیال

طول ایدئال: 5 اینچ از توبرکل استخوان تیبیا

حداقل طول: 2 اینچ از توبرکل استخوان تیبیا

الف) ترانستیبیال بلند (اتصال از 3/1 پایین و وسط استخوان تیبیا)

ب) ترانتیبیال استاندارد (اتصال از 3/1 بالا و وسط استخوان تیبیا)

ج) ترانستیبیال کوتاه (در بالای 3/1 استخوان تیبیا)

د) ترانستیبیال بسیار کوتاه (درست در زیر برجستگی تیبیا)

میزان بهبود با طول استامپ رابطه‌ای معکوس دارد.

شکل 3-2: توبرکل تیبیا

قطع عضو ترانسفمورال

طول ایدئال: 10 اینچ از تروکانتر بزرگ

حداقل طول: 5 اینچ از تروکانتر بزرگ

حداکثر طول: 4 اینچ از مفصل زانو

الف) بالای زانوی بلند: 55 تا 75 درصد از استخوان ران طبیعی

ب) بالای زانوی متوسط: 35 تا 55 درصد استخوان ران طبیعی

ج) بالای زانوی کوتاه: کشاله‌ی ران تا 35 درصد از استخوان ران طبیعی

د) قطع عضو کاربردی از مفصل ران: قسمت پروگزیمال تا کشاله ران

شکل 3-3: سطوح قطع عضو در ترانسفمورال

قطع عضو از مفصل زانو

قطع عضو از مفصل زانو بهتر از قطع عضو ترانسفمورال است بطوریکه پروتزهای این نوع قطع عضو می‌توانند طوری طراحی شوند که بیشترین میزان تحمل وزن را داشته باشند.

 

قطع عضو اندام فوقانی

قطع عضو اندام فوقانی شامل سطوح مختلف قطع عضو در بازو (ترانس هومرال) و ساعد (ترانس رادیال) و قطع عضو از مفصل شانه، آرنج و مچ دست است. قطع عضو دست نیز می‌تواند به‌صورت ترانس متاکارپال یا ترانس فلانگل باشد (شکل 3-4).

 

 

شکل 3-4: سطوح قطع عضو اندام فوقانی

 

قطع عضو زیر آرنج

طول ایده آل: 8 اینچ

حداقل طول: 2 اینچ

حداکثر طول: 3 اینچ از مفصل مچ دست

الف) ترانسرادیال بسیار کوتاه: صفر تا 35 درصد از اپیکندیل داخلی

ب) زیر آرنج (ساعد) کوتاه: 35 تا 55 درصد اپیکندیل داخلی

ج) زیر آرنج (ساعد) بلند: 55 تا 90 درصد اپیکندیل داخلی

قطع عضو از مفصل مچ دست

تا 100 درصد از اپیکندیل داخلی

 قطع عضو بالای آرنج

طول ایده آل: 8 اینچ از آکرومیون

حداقل طول: 3 اینچ از آکرومیون

3-6 مراقبت بعد از عمل

نگهداری بعد از عمل استامپ توسط موارد ذیل انجام می‌گیرد:

  1. پانسمان نرم
  2. پانسمان سخت (محکم)
  3. بانداژ کرپ
  4. کنترل اطراف استامپ
  5. اتصال پروتز بلافاصله بعد از عمل

3-6-1 پانسمان نرم

مزایا:

  1. بررسی و معاینه‌ی زخم راحت‌تر انجام می‌شود.
  2. اجازه می‌دهد در نزدیکی استامپ یک محدوده‌ی حرکتی وجود داشته باشد.

معایب:

  1. از انقباض جلوگیری نمی‌کند.
  2. از تروما جلوگیری نمی‌کند.

3-6-2 پانسمان سخت (محکم)

پاسمان سفت بعد از عمل، در قالب گچ است که پانسمان فوری بعد از عمل (IPORD) نامیده می‌شود.

مزایا:

  1. درد را کاهش می‌دهد.
  2. زخم به‌سرعت بهبود می‌یابد.
  3. از اِدِم جلوگیری می‌کند.
  4. از انقباض جلوگیری می‌کند.
  5. از تروما محافظت می‌کند.

معایب:

  1. به‌دقت باید استفاده گردد.
  2. بررسی و معاینه‌ی زخم را با مشکل مواجه می‌سازد.

3-6-3 بانداژ کرپ

این پانسمان مانند شکل 3-5 پیچیده می‌شود. این پانسمان نیاز دارد که بارها از نو پیچیده شود و باعث انتقال فشار از قسمت دیستال به پروگزیمال می‌شود که نتیجه آن کاهش هماتوم و ادم است.

3-6-4 روش کنترل اطراف استامپ

این روش از یک دستگاه جهت فراهم کردن محیطی عاری از باکتری برای زخم همراه با کنترل رطوبت و درجه حرارت استفاده می‌کند که این روش بهترین محیط را برای درمان اولیه فراهم می‌آورد.

3-6-5 IPOPF

اتصال پروتزِ بلافاصله بعد از عمل (IPOPF) را می‌توان به‌خصوص در کودکان و قطع عضو با جراحت‌های تمییز انجام داده شود.

اهداف اصلی مراقبت بعد از عمل عبارت‌اند از:

  1. کنترل درد
  2. پیشگیری از ادم
  3. پیشگیری از عفونت
  4. پیشگیری از تغییر شکل/سفتی
  5. پیشگیری از ترومبوز ورید عمقی (تشکیل لخته خون در عروق)
  6. بهبود قدرت عضلانی

کنترل درد:

الف) مخدرها و داروهای مسکن هر 3 تا 6 ساعت برای مدت حداقل 48 ساعت و حداکثر 5 روز.

ب) استفاده کمتر از مخدرها و مسکن‌های خوراکی.

ج) نفوذ موضعی به داخل بدن توسط یک کاتتر سیلاستیک (نوعی سیلیکن لاستیک) انجام می‌شود و یا در امتداد اعصاب با استفاده از بیهوشی موضعی 0.25 تا 0.5 درصد بوپی واکائین (دارویی برای ایجاد بی‌حسی موضعی) صورت می‌گیرد که توسط پمپ تزریق و در میزان 2.3 میلی‌لیتر بر ساعت اعمال می‌شود و نیز می‌تواند ظرف مدت 72 ساعت تزریق گردد.

پیشگیری از ادم:

الف) تمرینات (شامل ورزش‌ها و…) ROM منفعل

ب) تمرینات پویا همراه با انقباض عضلات، به بازگشت وریدی و کاهش ادم کمک می‌کند.

ج) بانداژ کرپ: مانند شکل 8 بانداژ از قسمت دیستال تا پروگزیمال پیچیده می‌شود. کاربرد مجدد و مکرر بانداژ به کاهش ادم کمک می‌کند.

د) شرینکر ها (shrinkers ): تعدادی شرینکر (پوششی جوراب مانند برای قسمت آمفوته شده) مفید است.

  1. قدرت تحمل پوست را افزایش می‌دهد.
  2. یک گرادیان فشار از ناحیه دیستال تا پروگزیمال به وجود می‌آورد.
  3. خاصیت الاستیکی به دلیل قابلیت تطبیق‌پذیری با اندازه‌های گوناگون استامپ آسودگی بیشتری به بیمار می‌دهد.

پیشگیری از عفونت:

مراقبت مناسب از زخم و با پوشش آنتی‌بیوتیکی خوب، می‌تواند از عفونت جلوگیری کند.

پیشگیری از سفتی (سختی استامپ):

الف) تمرینات ROM منفعل

ب) تمرینات منسجم فعال

ج) در حالت مناسب بودن

د) نصب سریع پروتز

پیشگیری از ترومبوز ورید عمقی:

الف) تمرینات فعال و غیرفعال (انفعالی)

ب) استفاده از پوشش‌های الاستیک

ج) استفاده از بانداژ الاستو کرپ

بهبود نیروی عضلانی:

الف) فیزوتراپی قفسه سینه

ب) تمرین دادن اعضای دیگر

ج) تمرین دادن اندام فوقانی به‌منظور استفاده از عصای زیر بغل و یا ویلچر

د) انجام ورزش‌هایی برای جلوگیری از ناکارآمدی عمومی عضو

3-6-6 برنامه آموزشی پس از قطع عضو

  • روز اول
  1. تمرینات تنفسی
  2. حالت مناسب اندام و استامپ
  • روز دوم
  1. نشستن در بستر
  2. تمرینات تنفسی
  • روز سوم
  1. برداشتن کشش
  2. ورزش دادن استامپ
  • روز چهارم
  1. بلند شدن با حمایت دیگران/ بدون حمایت دیگران
  2. راه رفتن با عصای زیر بغل
  • روز پنجم تا هفتم
  1. کشیدن بخیه‌ها
  2. بانداژ استامپ

3-7 آموزش قبل از نصب پروتز

این مرحله نقش مهمی درنتیجه‌ی موفقیت‌آمیز فرآیند نصب پروتز و استفاده از آن ایفا می‌کند. این مرحله شامل آموزش در الگوهای زیر است:

  1. تمرینات ROM فعال
  2. حالت مناسب استامپ
  3. تقویت عضلات
  4. مراقبت از پوست
  5. آموزش راه رفتن به همراه عصا
  6. آموزش تحرک به‌وسیله‌ی ویلچر
  7. مراقبت از خود
  8. آموزش به بیمار و خانواده

نتیجه نهایی استفاده از پروتز بستگی به سن، وضعیت بالینی و میزان انگیزه در طول آموزش‌های قبل از نصب پروتز دارد.

[1] این پروتز گونه ای از پروتز های multi axis (چند محوره) می باشد. SACH foot   به معنای مچ پای جامد میباشد.

[2] Ankle disarticulation

نمایش ادامه مطلب
نظرات کاربران
اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “آشنایی با پروتزها و ارتزها”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

پرسش و پاسخ

    برای ثبت پرسش، لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید

    نقد و بررسی