راهنمای عملی مقابله با افسردگی

افسردگی از شایع­ترین و دشوارترین مشکلات سلامت روان و اختلالات روانی است که می­تواند در زنان و مردان همچنین در همۀ کشورها در سطوح آموزش و استخدام، در میان مشاهیر، ثروتمندان، فقرا و مردمان از هر نژاد و قومی رخ دهد. علاوه بر درد و رنج قابل‌توجه و نگرانی‌های قابل‌توجهی که برای افراد ایجاد می­کند، افسردگی می­تواند عواقب منفی بر کار، زندگی خانوادگی و ارتباطات داشته باشد. تاکنون جدی­ترین نتیجۀ محتمل افسردگی، خودکشی است؛ ولی در کنار همۀ این‌ها خبر خوش اینجاست که با وجود ویژگی­ها و عواقب آن، افسردگی می­تواند به نحو مؤثری درمان شود و افراد می­توانند رنج بردن از آن را متوقف کنند. افراد مبتلا به افسردگی با دنبال کردن روش‌های از بین بردن نشانه‌های شکست، عدم موفقیت یا ضعف می‌توانند بر این بیماری غلبه نموده که این اولین قدم برای بهبودی است.

چه درمان افسردگی از طریق خدمات بهداشت عمومی چه اختصاصی صورت گیرد موضوع مهم اینجاست که این نوع درمان به‌صورت گسترده‌ای به‌عنوان درمانی که توسط متخصصان آموزش‌دیده، شایسته و مجرب انجام می‌شود و مؤثر واقع‌شده است، شناخته شود.

در انگلیس و ولز مؤسسه­ی ملی سلامت و تعالی بالینی[1] به‌عنوان سازمانی مستقل و مسئول ارائۀ راهنمایی ملی برای ارتقای سلامت و پیشگیری و درمان بیماری برای همۀ متخصصان مراقبت­های بهداشتی تأسیس شد. دستورالعمل­های بالینی توصیه­هایی برای تمرینِ خوب هستند. دستورالعمل­های NICE را گروه­هایی از متخصصان بهداشت و درمان، بیماران و مراجعان، مراقبان و نمایندگان آن‌ها و دانشمندان جمع‌آوری کرده‌اند. این گروه­ها شواهد علمی را در مورد بهترین راه درمان بیماری‌ای مانند افسردگی بررسی و توصیه‌های ویژه‌ای مبتنی بر این شواهد ارائه می‌کنند.

به‌عنوان متخصصان بالینی و محققان افسردگی، معتقدیم که بهتر است بیماران، پرستاران و مراقبان آن‌ها و متخصصان بهداشت و درمان در زمینۀ بهترین نوع درمان آگاه باشند. بر اساس دستور­العمل­های NICE برای درمان افسردگی، از اهداف کلی این کتاب شرح ضروری­ترین واقعیت‌های افسردگی و کمک به خوانندگان برای چگونگی غلبه بر آن است. اگرچه کتاب‌های بسیاری در موضوع افسردگی منتشرشده است؛ ولی کوشیده شد تا در این کتاب ویژگی‌های منحصر متعددی آورده شود. به‌طور ویژه، از اهداف کلیدی این کتاب ارائۀ دیدگاهی روشن، کاربرپسند، چندتخصصی و فراحرفه ای است که در حال حاضر به‌طور مؤثری به‌عنوان مخالفتی با درمان‌های تفکری یا تجربی افسردگی، درون یک کتاب به‌جای چندین کتاب جداگانهء اختصاص داده‌شده به درمان‌های تکی، معرفی شده. ما معتقدیم که درمان واحدی برای انواع افسردگی‌ها یا مبتلایان به آن وجود ندارد. اگر درمان خاصی در یک دورۀ زمانی خاص برای فردی مناسب نباشد، اطلاع از وجود درمان مؤثر دیگر حائز اهمیت می‌گردد. ازاین­رو افراد نیاز دارند تا بدانند این درمان­های مؤثر کدم‌اند و باید چه انتظاری از آن‌ها داشته باشند؟ باید این فرصت را در اختیار افراد قرار داد تا دربارۀ بهترین راه مقابله و غلبه بر افسردگی تصمیم آگاهانه بگیرند.

در این کتاب کوشیدیم تا بهترین روش‌های درمانی را برای کسانی که احتمالاً از افسردگی رنج می‌برند یا کسانی که در گذشته با این بیماری دست‌وپنجه نرم می‌کردند، همچنین خویشاوندان، دوستان، مراقبان آنان و هرکس دیگری که علاقه‌مند به فراگرفتن درباره این مسألهء شایع هست اطلاعات مفیدی فراهم آوریم. ویژگی کلیدی دیگر این کتاب ارائۀ مثال‌های فراوان و واکاوی تاریخچۀ فردی مبتلایان به این اختلال است که توانسته‌اند بر مسائلشان با استفاده از درمان‌هایی که در این کتاب آمده غلبه کنند و نیز فصلی کامل و ویرایش نشده که توسط یکی از افرادی که افسرده بوده نوشته‌شده است.

بااین‌وجود، این کتاب قصد ندارد تا جایگزین کمک تخصصی روان‌پزشک، روانشناس بالینی، مشاور، درمانگر یا دکتر بشود و یا راهنمایی‌های خودیاری جامعی برای درمان افراد ارائه کند. درواقع هدف نگارش این کتاب آن است که مشوقی برای درک افسردگی باشد و می‌کوشد با استفاده از روش‌های علمی ثابت‌شده به مبتلایان روش‌های مقابله با این بیماری را بیاموزد تا با آگاهی بر آن غلبه کنند.

مقصود کلیدی دیگر این کتاب علاوه بر تمرکز کسب و درک احساس خوب، خوب ماندن نیز است. پس‌ازاین مقدمۀ کوتاه، کتاب با فصلی که توسط یکی از کسانی که بیش از چند سال از دوره‌های عودکننده افسردگی رنج می‌برد و آماده استفاده از مزایای هر دو درمان دارویی و روان‌شناختی بود، ادامه می‌یابد. این فصلِ سودمندی است که جزئیات مفید و منحصربه‌فرد این فرد در رابطه با افسردگی و درمانش شرح داده‌شده است. اگر شما به این اختلال مبتلا هستید یا از شخص مبتلایی مراقبت می­کنید که به‌تازگی افسرده شده یا حملات قبلی افسردگی داشته­ است، ما برای شروع، شما را به خواندن فصل اول تشویق می‌کنیم زیرا این فصل امید، تشویق و انگیزه را از طریق سفر فردی مبتلا به درون و بیرون از افسردگی ارائه می­دهد. فصل دوم اوصاف ماهیت و تجربۀ افسردگی، تشخیص آن، انواع متفاوت افسردگی، افسردگی و سایر مشکلات بهداشت روانی و پرسشنامۀ ساکو[2] را بیان می­کند. فصل بعدی برخی از واقعیت‌های حیاتی افسردگی را مانند اینکه چقدر متداول است، چه کسانی تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند، اصول نوعی افسردگی و اثری که می­تواند بر زندگی مردم داشته باشد، پوشش می‌دهد.

فصل چهارم تا هشتم به جزئیاتی می‌پردازد که چگونه می­توانید به‌طور مؤثر بر افسردگی غلبه کنید و همچنین چگونگی احساستان را به‌وسیلۀ تغییر بیولوژی (تجویز دارو)، چگونگی رفتارتان (فعالیت رفتاری)، آنچه فکر می‌کنید و فرض‌های غیر سودمندتان (شناخت درمانی) تغییر دهید و به‌عنوان یک افزایش منحصربه‌فرد به درمان­های مذکور، اینکه شما چگونه ارتباط برقرار می­کنید (روان‌درمانی درون فردی). هدف در فصل‌های مربوط به درمان­های روان‌شناختی برای افسردگی (فصل­های پنجم تا هشتم) این است که اندکی ازآنچه این درمان‌ها شامل می‌شوند و برخی ایده­ها و روش­هایی از راهبردها و فنون را پیشنهاد دهند که می‌تواند کمک‌کننده باشد. اگر شما به‌تازگی افسرده شده‌اید، امتحان کردن برخی از راهبردها و فنون وصف شده می‌تواند برایتان سودمند باشد. در فصل آخر (نهم) کتاب درزمینۀ چگونگی حفظ خوب ماندن پس از دوران افسردگی مطالب بسیار مفیدی ارائه‌شده است.

در ضمیمۀ 5 جزئیات برخی از نشانی‌های مرتبط و مفید ارائه‌شده است که می­تواند یاری کند تا کمک تخصصی مناسبی را کسب نمایید. روش خوانش متن بر اساس توالی و به ترتیب است؛ ولی برخی ترجیح می‌دهند به عمق کتاب­ها رفته یا اینکه مستقیماً به سراغ موضوعی که به‌طور ویژه نظرشان را جلب می‌کند بروند، که در این صورت نیز این کتاب می‌تواند مؤثر و سودمند باشد.

دکتر کوستاس پاپا جورجیو[3]

دکتر هانا گورینگ[4]

دکتر جاستین هاسلم[5]

[1]. NICE

[2]. پرسشنامه‌ای کوتاه که در آن کمک می‌کند تا متوجه شوید، آیا شما هم از افسردگی رنج می‌برید.

[3]. Costas Papageorgiou

[4]. Hannah Goring

[5]. Justin Haslam