ویراستاری کتاب و ۱۱ نکته ای که باید بیاد بسپارید
در اینجا می‌خواهیم به شرح و بسط خلاصه مطلبی با عنوان ویراستاری کتاب و ۱۱ نکته ای که باید بیاد بسپارید بپردازیم. بالاخره زمان ویراستاری کتاب شما فرا رسیده است و احتمالاً هیجان زده هستید. آیا از انجام این کار می‌ترسید؟ مطمئن نیستید از کجا شروع کنید؟ شاید احساس می‌کنید ویراستاری ضروری نیست چون درحال نوشتن کتاب، به صورت مرتب صحت نوشتار خود را بررسی کرده‌اید. اما باید بدانید که ویراستاری کتاب گذشته از ترسناک و سخت بودن آن، کاری ضروری و حتمی است. بدون ویراستاری، کتاب شما نیمه کاره است و تا زمانی که برای مصرف آماده نشده، نمی‌توانید آن را از فر بیرون بیاورید. در اینجا به ذکر ۱۱ نکته ضروری در ویراستاری کتاب می‌پردازیم که می‌توانیم با توسل به آنها در امر ویراستاری موفق باشید. با سایت چاپ کتاب نارون دانش همراه باشید.
ویراستاری کتاب و ۱۱ نکته ای که باید بیاد بسپارید
۱- انتظاراتتان را از نسخه پیش نویس کتاب پایین بیاورید
وقتی برای اولین بار در نظر دارید کتاب‌تان را ویراستاری کنید، این امکان وجود دارد که کار شما تبدیل به یک سطل زباله شود. این را جدی می‌گوییم. هیچ پیش‌نویس اولیه‌ای شایسته جایزه پولیتزر نیست. هدف اولین پیش‌نویس این است که افکار خود را بر روی کاغذ بیاورید و از مغز خود خارج کنید. هنگام خواندن اولین پیش‌نویس خود، خجالت نکشید.
۲- یک استراحت طولانی داشته باشید
شما به تازگی نوشتن کتاب خود را به پایان رسانده‌اید و برای شروع دور اول ویراستاری خود به صفحه یک برمی‌گردید. این کار را نکنید. هنوز خیلی زود است. در حال حاضر، ذهن شما خیلی به محتوا نزدیک هستید. شما هنوز در همان طرز فکری هستید که در ابتدا می‌خواستید کتاب را بنویسید. برای یافتن سطحی از عینیت، حداقل دو هفته قبل از ویراستاری، از کتاب خود فاصله بگیرید. بعد از دو هفته وقتی به سوی کتاب برمی‌گردید، نگاه تازه‌ای به آن خواهید داشت.
۳- کتاب را برای ویراستاری حتماً پرینت کنید
پیشنهاد می‌کنیم که برای ویراستاری کتاب، حتماً کتاب را پرینت بگیرید و کار ویراستاری را روی نسخه فیزیکی انجام دهید. کار بر روی نسخه فیزیکی کتاب می‌تواند ایده‌های جدیدی به ذهن بیاورد و کار ویراستاری را بهتر به جلو ببرد. بسیاری از ما از رایانه برای نوشتن استفاده می کنیم. اما وقتی نوبت به ویراستاری می‌رسد، ممکن است برای شما آسان‌تر باشد که پیش‌نویس خود را چاپ کرده و به‌صورت دستی آن را با یک خودکار قرمز علامت‌گذاری کنید.
۴- یکبار کتاب را به صورت کلی بخوانید
ممکن است به محض شروع فرآیند ویراستاری، وسوسه شوید که شروع به تصحیح و ویراستاری کنید. اما بهتر است یک بار رمان خود را بدون انجام هیچ ویراستاری بخوانید. فقط یک دفترچه یادداشت بردارید و ایده‌های کلی که به ذهنتان می‌رسد را در آن بنویسد.
۵- کتاب خود را با صدای بلند بخوانید
در حین ویراستاری دستنوشته خود، آن را در سکوت مطالعه نکنید. آن را با صدای بلند برای خود بخوانید. این کار می‌تواند به شناسایی عبارت‌های نامناسب، کلمات تکراری و محتوای اضافی کمک کند. اینها کلمات و عباراتی هستند که مغز شما آنقدر با آنها آشنا است که قبل از اینکه آگاهانه متوجه شوید چه اتفاقی می افتد، به طور خودکار تصحیح می کند. به همین دلیل است که هنگام خواندن بی صدا به راحتی می‌توان از اشتباهات چشم پوشی کرد. با این حال، وقتی با صدای بلند برای خود می‌خوانید، چیزی که معمولاً از دست می‌دهید را می‌بینید.
۶- بر انتخاب کلمه خود تمرکز کنید
هر کلمه‌ای که در رمان خود انتخاب می کنید اهمیت دارد. حتی اگر کتاب شما بین ۲۰ تا ۳۵ هزار کلمه باشد، باز هنوز مجوز استفاده تکراری از کلمات و یا استفاده از کلمات غیرمعمول را ندارد؛ روش و به خصوص کلماتی که شما از آن طریق به روایت داستان می‌پردازید بخشی از یک تجربه می‌شوند. وقتی بین دو کلمه گیر کردید، همیشه ساده‌ترین را انتخاب کنید. یک خواننده قرن بیست و یکمی، درکی از معنای همه واژگان قدیمی را ندارد. نکته این است که وقتی صحبت از نگارش کتاب می‌شود، همیشه به دنبال وضوح محتوا باشید. خوانندگان شما از شما تشکر خواهند کرد.
۷- در دور اول خودتان را درگیر غلط‌های املایی نکنید
دور اول ویراستاری مختص این است که ببینید کتاب آیا ساختار مناسبی دارد؟ شخصیت‌های داستان خوب پردازش شده‌اند؟ همه آنچه که مهم است زیر عنوان فصول کتاب گفته شده است؟ و موارد دیگر. هرگونه ورود به مساله علائم نگارشی و تصحیح غلط‌های املایی باعث خواهد شد که دید کلی خود را نسبت به کتاب از دست بدهید.
۸- فصل‌های کتاب خود را دستکاری کنید
فرقی نمی‌کند یک کتاب داستان نوشته‌اید یا کتاب غیرداستانی. بلاخره هر کتابی متشکل از چند فصل است. طبیعتاً احتمال دارد در نسخه دست نویس اول، شما در فصل بندی کتاب اشتباه و خطا کرده باشید و نیاز باشد آنها را دستکاری کنید.
۹- در ویراستاری کتاب، به صورت مداوم دلیل نگارش این کتاب را برای خود مرور کنید
در طول فرآیند ویراستاری، همیشه دلیل خود را به خاطر بسپارید. چرا این کتاب را نوشتی؟ دوست دارید خواننده در حین کاوش در دنیای ساخته شده توسط شما، چه تجربه‌ای داشته باشد؟ در نتیجه مطالعه کتاب شما، خواننده باید چه چیزهایی را بیاموزد یا به آن فکر کند؟ پاسخ به سوالات بالا به شما کمک می‌کند تا بهتر ویراستاری کنید زیرا هدف پشت نگارش کتاب خود را می‌دانید.
۱۰- از نرم‌افزارهای ویرایشگر استفاده کنید
یک سری نرم‌افزارهایی وجود دارد که به سادگی می‌توانید از آنها استفاده کنید. این نرم‌افزارها می‌توانند در نشان دادن غلط‌های املایی، خطای در اعمال و به کارگیری علائم نگارشی و مواردمهم مشابه دیگر به شما کمک کند.
۱۱- بدانید چه زمانی باید کار ویراستاری کتاب را تمام کنید
ویراستاری کتاب تمام شدنی نیست. حتی اگر کتاب توسط ۱۰ نفر ویراستاری شده باشد، قطعاً نفر یازدهم نیز ویراستاری‌های نسبتاً زیادی را روی آن می‌تواند اعمال کند. بنابراین، خود را در تله ویراستاری نیاندازید که نتوانید از آن خارج شوید. سعی نکنید محصول نهایی بی عیب و ایراد باشد؛ راضی باشید که کتاب شما در حد متوسط و معقولی باشد نه به صورت تمام و کمال.
ویراسناری، بخشی ضروری از فرآیند نوشتن است. کار ویراستاری تجربه دردناک و ترسناکی نیست. اگر هنگام شروع ویرایش داستان خود، نکات فوق را در نظر داشته باشید، به راحتی خواهید توانست از عهده آن برآیید.
